Πόσο εύκολα θα γινόσουν χορτοφάγος; Τις περισσότερες φορές που κάνω αυτή την ερώτηση, η απάντηση που παίρνω είναι «πολύ εύκολα, όποτε θέλω σταματάω να τρώω κρέας». Από όσους το λένε όμως ελάχιστοι είναι εκείνοι που το εννοούν και ακόμα λιγότεροι εκείνοι που το κάνουν. Και γιατί θα πρέπει όλοι να σταματήσουν να τρώνε κρέας;
Η απάντηση είναι ότι δεν χρειάζεται να σταματήσει κανείς να τρώει κρέας, εφόσον δεν συντρέχουν ιατρικοί λόγοι για να το κάνει, εάν δεν το θέλει πραγματικά. Η χορτοφαγία μπορεί να έχει πολλά κίνητρα και ο κάθε ένας έχει το δικό του για να ακολουθήσει αυτόν τον τρόπο διατροφής. Ευτυχώς ζούμε σε μία εποχή που όταν λες ότι δεν τρως κρέας δεν σε κοιτάζουν λες και έχεις κατέβει από τον Άρη και οι διατροφολόγοι προσφέρουν σημαντική βοήθεια σε όποιον θέλει να βγάλει το κρέας από τη ζωή του χωρίς όμως να στερηθεί βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Το θέμα όμως δεν είναι τόσο απλό!
Η μεγαλύτερη πλειοψηφία ανθρώπων, έχει μεγαλώσει έχοντας το κρέας στη διατροφή της από την παιδική ηλικία, ενώ λίγες είναι οι περιπτώσεις εκείνων που δεν έχουν φάει κρέας ποτέ. Αυτό σημαίνει ότι ο οργανισμός μας έχει μάθει να παίρνει απαραίτητα συστατικά από το κρέας που καταναλώνουμε. Συνεπώς, κάποιος που όλη του τη ζωή κατανάλωνε κρέας θα χρειαστεί να προσέξει τη μετάβαση από την κρεατοφαγία στη χορτοφαγία ώστε να μην παρουσιάσει έλλειψη βιταμινών. Γίνεται όμως να καλύψει όλες τις ανάγκες του χωρίς κρέας;
Φυσικά και γίνεται! Στο σημερινό άρθρο, η έμπειρη διατροφολόγος Άρτεμις Ζερδέλη, μας εξηγεί όλα όσα χρειάζεται να ξέρουμε για την κρεατοφαγία, την χορτοφαγία αλλά και την ομαλή μετάβαση από την μία κατάσταση στην άλλη.
Εσύ πόσα από αυτά γνωρίζεις; “Ποια τα οφέλη της κατανάλωσης κρέατος;” Το κρέας σε λογικές ποσότητες, κάνει καλό αρκεί να αφαιρέσεις το ορατό λίπος. Αρχικά, είναι σύμμαχος στο αδυνάτισμα στην ομορφιά και στην υγεία λόγω της περιεκτικότητας του σε πρωτεΐνη, σίδηρο και άλλα θρεπτικά συστατικά.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το μοντέλο της Μεσογειακής διατροφής προτείνεται να καταναλώνουμε 2 φορές την εβδομάδα άπαχο κρέας (πουλερικά, κυνήγι) και σπανιότερα (μία φορά το μήνα) κόκκινο.
Η κατανάλωση κρέατος, ωφελεί το ανοσοποιητικό σύστημα και την καλή υγεία του δέρματος και των μαλλιών λόγω της περιεκτικότητάς του σε ψευδάργυρο, σίδηρο, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Η ικανοποιητική ποσότητα σιδήρου που περιέχει το κρέας αποτρέπει την ύπαρξη αναιμίας. Επιπλέον είναι απαραίτητο κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης ιδιαίτερα σε κορίτσια που βρίσκονται στην έμμηνο ρύση.
Χτίζει σώμα καθώς ενισχύει τη δόμηση της μυϊκής ομάδας του οργανισμού, μια διεργασία απαραίτητη ειδικά αν συνδυαστεί με την κατάλληλη γυμναστική. Παράλληλα, τονώνει την ελαστικότητα του δέρματος και στηρίζει το αιμοποιητικό σύστημα λόγω της αιμοσφαιρίνης, ενώ συμβάλει στην τόνωση του ενεργειακού μεταβολισμού.
Επιπλέον, προστατεύει από τις ιώσεις καθώς τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα και
συμβάλει στις φυσιολογικές διεργασίες του οργανισμού (νευρομυϊκές καρδιαγγειακές και ορμονικές). Τέλος, στα πλεονεκτήματα του κρέατος θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την περιεκτικότητά του σε πρωτεΐνη η οποία βοηθάει στην καλή υγεία των μυών και των οργάνων.” Ποιες οι συνέπειες της υπερκατανάλωσης κρέατος;” Παρά τις θετικές επιρροές που έχει το κρέας στη ζωή και την υγεία μας, η υπερκατανάλωσή μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον οργανισμό.
Πιο συγκεκριμένα, αυξάνει τον κίνδυνο για ανάπτυξη παθήσεων όπως καρδιοπάθειες, καρκίνο του εντέρου, καρκίνο του νεφρού, του στομάχου και του μαστού. Επίσης, κάποιες έρευνες δείχνουν ότι η υπερβολική κατανάλωση κρέατος οδηγεί στην κακή υγεία τον οστών και προκαλεί παθήσεις όπως αρθρίτιδα. Τέλος, η υπέρμετρη κατανάλωση κόκκινου προκαλεί χοληστερίνη καθώς αυξάνεται η LDL χοληστερόλη στον οργανισμό.
Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιλέγουν να αποκλείσουν το κρέας και τα ζωικά παράγωγα από το καθημερινό τους διαιτολόγιο.”Από την κρεατοφαγία στην χορτοφαγία” Η επιλογή αποχής από το κρέας, άλλοτε έχει να κάνει με την ευαισθητοποίηση απέναντι στην εκμετάλλευση και τις κακουχίες των ζώων σε εργοστάσια και βιομηχανίες, και άλλοτε με τον τρόπο ζωής ή και τη μόδα. Παράλληλα, σε άλλες περιπτώσεις τα κίνητρα μπορεί να είναι θρησκευτικά, ψυχολογικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά ή και ηθικά.
Αν και η μεσογειακή διατροφή προτείνει χαμηλή κατανάλωση άπαχου κρέατος, πολλοί άνθρωποι επιλέγουν έναν χορτοφαγικό τύπο διατροφής. Η χορτοφαγία είναι η αποχή από το κρέας και σε ορισμένες περιπτώσεις αποχή από όλα τα ζωικά προϊόντα (veganism). Υπάρχουν πολλά είδη χορτοφάγων ανάλογα από τα τρόφιμα που επιλέγουν να αποκλείσουν από την διατροφή τους.
- Αυστηροί χορτοφάγοι: Έχουν αποκλείσει από το καθημερινό τους διαιτολόγιο όχι μόνο το κρέας αλλά και όλα τα ζωικά προϊόντα (αυγά, ψάρι).
- Αυγό-χορτοφάγος: Αποκλείονται το κρέας, τα ψάρια, τα θαλασσινά και τα γαλακτοκομικά αλλά επιτρέπονται τα αυγά.
- Γαλακτο-αυγοχορτοφάγος: Επιτρέπονται γαλακτοκομικά και αυγά, αποχή μόνο από το κρέας.
- Γαλακτο-χορτοφαγία: Όχι κρέας και αυγά ,μόνο γαλακτοκομικά φρούτα και λαχανικά.
- Ψαρο-χορτοφάγος: Έχει αποκλείσει το κρέας αλλά καταναλώνει ψάρι και θαλασσινά.
“Πώς θα πάρω τα θρεπτικά συστατικά του κρέατος αν είμαι χορτοφάγος;” Όταν κάποιος ακολουθεί χορτοφαγική διατροφή είναι πολύ πιθανό να παρουσιάσει έλλειψη σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία τα οποία προσφέρει η κατανάλωση κρέατος στην διατροφή μας, εφόσον δεν προσέξει να το αντικαταστήσει με τις κατάλληλες τροφές.
Συγκεκριμένα, μια χορτοφαγική διατροφή στερείται από ικανοποιητική ποσότητα πρωτεΐνης, βιολογικής αξίας, σιδήρου, ασβεστίου και βιταμίνης Β12. Παρακάτω λοιπόν, ακολουθούν εναλλακτικοί τρόποι ώστε να αποφύγεις την ανεπάρκεια σε θρεπτικές ουσίες σε μία χορτοφαγική διατροφή.
- Πρωτεΐνη: Η πρωτεΐνη Α βιολογικής αξίας βρίσκεται ως επί το πλείστον στο κρέας. Μία καλή επιλογή για να καλύψεις το κενό, θα ήταν να συνδυάσεις όσπρια με δημητριακά (ψωμί, πατάτα ρύζι). Άλλες πηγές πρωτεϊνών είναι η σόγια, το ασπράδι αυγού, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι ξηροί καρποί και τα θαλασσινά.
- Σίδηρος: Εναλλακτικές πηγές σιδήρου όταν δεν λαμβάνεις μέσω κρέατος, είναι το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα θαλασσινά και τα όσπρια. Μην ξεχνάς να καταναλώνεις και τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C (πχ. πορτοκάλι) ώστε να ενισχύεται η απορρόφηση.
- Βιταμίνη Β12: Την βιταμίνη Β12, όταν έχουμε βγάλει το κρέας από την διατροφή μας, μπορούμε να την βρούμε σε θαλασσινά, σε γάλα σόγιας και σε ειδικά εμπλουτισμένα τρόφιμα.
Σημασία, λοιπόν, για μία σωστή χορτοφαγική διατροφή, η οποία θα καλύπτει όλες τις θρεπτικές σου ανάγκες, έχει να αντικαταστήσεις το κρέας με τρόφιμα που προσφέρουν ανάλογη διατροφική αξία και να τα εντάξεις στο καθημερινό σου διατροφολόγιο, ώστε να αποτρέψεις την παρουσίαση ελλείψεων θρεπτικών συστατικών από τον οργανισμό σου.
Για μία ομαλή μετάβασης από την κρεατοφαγία στην χορτοφαγία, είναι σκόπιμο να συμβουλευτείς έναν έμπειρο διατροφολόγο που θα σε κατευθύνει και θα στήσει τη διατροφή σου από την αρχή.