Η απώλεια βάρους είναι ένα θέμα που απασχολεί πολύ κόσμο καθημερινά κυρίως στις χώρες της Δύσης. Άλλες φορές το κίνητρο για την απώλεια βάρους είναι για λόγους αισθητικής, σύμφωνα με τα σύγχρονα πρότυπα ομορφιάς, ενώ άλλες φορές συντρέχουν σοβαροί λόγοι υγείας.
Κατά καιρούς έχουν εμφανιστεί αναρίθμητες δίαιτες και προγράμματα διατροφής που βοηθούν την απώλεια βάρους, την καταπολέμηση της παχυσαρκίας και την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του ανθρώπου που θα επιλέξει να τις ακολουθήσει. Ορισμένα από αυτά τα προγράμματα διατροφής είναι αποτελεσματικά και ορισμένα όχι, σε όλα όμως το άτομο που σκέφτεται να τα ακολουθήσει θα πρέπει να έχει κατά νου ότι:
- Κανένα πρόγραμμα διατροφής δεν είναι δυνατόν να μας κάνει να χάσουμε βάρος αν δεν είμαστε αποφασισμένοι πως θα το τηρήσουμε
- Αν θέλουμε να ακολουθήσουμε ένα πρόγραμμα διατροφής που μας ταιριάζει, χωρίς να βάλουμε σε κίνδυνο την υγεία μας, θα πρέπει να συμβουλευτούμε τον γιατρό μας
- Μετά την απώλεια των κιλών, χρειάζεται να είμαστε αποφασισμένοι ότι θα ακολουθήσουμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, ώστε διατηρήσουμε το νέο μας βάρος
“Η δίαιτα Άτκινς” Η δίαιτα Άτκινς έχει πάρει το όνομά της από τον γιατρό που την δημιούργησε, Δρ. Ρόμπερτ Άτκινς. Σύμφωνα με όσα υποστήριξε ο Δρ. Άτκινς, οι άνθρωποι που ζουν κυρίως στις Δυτικές κοινωνίες εκτίθενται σε μεγάλη ποσότητα επεξεργασμένων υδατανθράκων, όπως είναι το αλεύρι και η ζάχαρη, που συμβάλλουν μαζί με άλλους παράγοντες, στις μεταβολικές διαταραχές και την αύξηση της παχυσαρκίας.
Η δίαιτα Άτκινς υποστηρίζει ότι βασίζεται στον υγιεινό και ισορροπημένο τρόπο ζωής και διατροφής, που μεταφράζεται σε περιορισμένο μεν αλλά έξυπνο τρόπο πρόσληψης υδατανθράκων. Πιο συγκεκριμένα, η δίαιτα ανήκει στις λεγόμενες «Κετογονικές», που βασίζονται σε μια συγκεκριμένη λειτουργεία του οργανισμού που ονομάζεται Κέτωση.
Η κέτωση προκαλείται στο σώμα όταν περιορίσουμε την πρόσληψη υδατανθράκων, ώστε να λαμβάνουμε μόνο την απαραίτητη ποσότητα που θέλει ο οργανισμός για να επιτελέσει τις βασικές του λειτουργίες. Όταν, λοιπόν, το σώμα μας έχει ανάγκη από ενέργεια την οποία δεν μπορεί να αντλήσει από τους υδατάνθρακες, τότε αναγκάζεται να ξεκινήσει να καίει το λίπος που είναι συσσωρευμένο στις λιπαποθήκες του. Με αυτόν τον τρόπο καταφέρνουμε να χάσουμε βάρος, καίγοντας όμως λίπος και περιορίζοντας την απώλεια σε μυϊκή μάζα.
“Στόχοι και στάδια της δίαιτας Άτκινς” Η δίαιτα Άτκινς δεν στοχεύει απλώς στην απώλεια των περιττών κιλών, αλλά σε μια συνολική αλλαγή του τρόπου ζωής του ατόμου. Πιο συγκεκριμένα, το πρόγραμμα ολοκληρώνεται ύστερα από ένα διάστημα συντήρησης του νέου βάρους, ώστε να διασφαλιστεί πως το άτομο έχει υιοθετήσει νέες διατροφικές συνήθειες και δεν θα ξαναπάρει τα κιλά που έχασε, μπαίνοντας στη διαδικασία που είναι γνωστή ως γιο-γιο.
Για να επιτευχθεί αυτό το πρόγραμμα της δίαιτας Άτκινς χωρίζεται σε 4 στάδια:
“Στάδιο 1 – Επαγωγή” Στο στάδιο αυτό ορίζεται ο στόχος της απώλειας που θέλουμε να επιτευχθεί. Το ελάχιστο χρονικό όριο παραμονής στο συγκεκριμένο στάδιο είναι 2 εβδομάδες, ενώ πολλοί συνιστούν στο άτομο που κάνει τη δίαιτα να μην προχωρήσει στο επόμενο βήμα αν δεν χάσουν το μισό από το συνολικό βάρος που έχουν σαν στόχο.
Στο πρώτο αυτό στάδιο, η κατανάλωση των υδατανθράκων περιορίζεται σε μόλις 20 γραμμάρια ανά ημέρα, τα οποία λαμβάνονται κυρίως από διάφορα λαχανικά. Κατά την πραγματοποίηση του προγράμματος δίνεται σαφής λίστα με τα τρόφιμα που επιτρέπεται να καταναλωθούν, ενώ τονίζεται πως οποιαδήποτε παρέκκλιση από την λίστα, έστω και στο ελάχιστο, μπορεί να μας βγάλει εκτός προγράμματος και να σταματήσει την απώλεια κιλών.
“Στάδιο 2 – Συνεχόμενη απώλεια βάρους” Προχωρώντας στο 2ο στάδιο, ξεκινάμε σταδιακά να αυξάνουμε την ποσότητα υδατανθράκων στην διατροφή μας ανά εβδομάδα. Πιο συγκεκριμένα, προσθέτουμε 5 γραμμάρια υδατάνθρακα κάθε εβδομάδα που μένουμε στο στάδιο 2, έως ότου χάσουμε τα υπόλοιπα κιλά που έχουμε θέσει ως στόχο.
“Στάδιο 3 – Προ διατήρησης” Στο στάδιο αυτό προχωράει το άτομο όταν έχει φτάσει στο ιδανικό του βάρος ή όταν βρίσκεται λίγο πριν φτάσει στον στόχο του. Η απώλεια βάρους σε αυτό το στάδιο μειώνεται έντονα ή σταματά, και οι αλλαγές στη διατροφή είναι η προσθήκη 10 γραμμαρίων υδατάνθρακα κάθε εβδομάδα.
Ο λόγος που είναι σημαντικό αυτό το στάδιο, είναι η ομαλή και σταδιακή μετάβαση από ένα διαιτολόγιο χαμηλών υδατανθράκων, σε ένα διαιτολόγιο με μεγαλύτερη ποσότητα υδατάνθρακα. Αν η μετάβαση αυτή δεν γίνει σταδιακά, αλλά απότομα, τότε υπάρχει κίνδυνος τα κιλά που έχουν χαθεί να ανακτηθούν πολύ γρήγορα.
“Στάδιο 4 – Διατήρηση για μια ζωή” Το στάδιο αυτό αποτελεί το τέλος της δίαιτας Άτκινς, που σηματοδοτεί το ξεκίνημα ενός νέου τρόπου ζωής. Ο σκοπός είναι το άτομο να αξιοποιήσει την γνώση που έλαβε καθ’ όλη τη διάρκεια της δίαιτας ώστε να ακολουθήσει ένα ισορροπημένο τρόπο ζωής και διατροφής, με απώτερο σκοπό την διατήρηση του ιδανικού βάρους αλλά και της καλής υγείας.
“Κίνδυνοι και αντενδείξεις της δίαιτας Άτκινς” Η δίαιτα Άτκινς, όπως αναφέραμε και στην αρχή, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην κατανάλωση πρωτεΐνης και στον περιορισμό κατανάλωσης υδατάνθρακα. Ωστόσο, ο περιορισμός του υδατάνθρακα στον οργανισμό μπορεί συχνά να επιφέρει ανεπιθύμητες παρενέργειες όπως είναι η κόπωση, η υπνηλία, οι μεταπτώσεις στη διάθεση, ο πονοκέφαλος και η δυσκοιλιότητα.
Παράλληλα, η καθημερινή κατανάλωση πρωτεΐνης μπορεί να αποδειχθεί επιβλαβής για την υγεία, αυξάνοντας τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, επηρεάζοντας την λειτουργία των νεφρών, ακόμα και εντείνοντας τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου στο έντερο.
Για τους λόγους αυτούς υπάρχουν συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων που δεν επιτρέπεται να ακολουθήσουν κανένα από τα στάδια της δίαιτας Άτκινς.
Οι ομάδες ατόμων είναι:
- Νεφροπαθείς
- Διαβητικοί
- Έγκυες ή θηλάζουσες
- Πάσχοντες από ουρική αρθρίτιδα
Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, ακόμα και αν δεν συγκαταλέγεσαι σε καμία από τις παραπάνω ομάδες, συμβουλέψου τον γιατρό σου πριν ξεκινήσεις οποιοδήποτε πρόγραμμα διατροφής.